Biyosidal Nedir? Biyosidal Ürünler İle Alakalı Yönetmelikler ve Avrupa'da Durum

Biyositler bir canlı üzerinde kontrol edici etkisi olan maddelerdir. Burada Avrupa Birliği ilgili komisyonunun tanımını sunmak gerekirse; "İnsanlara ve hayvanlara zararı dokunan yahut doğal veya fabrikasyon materyallerde hasara neden olan organizmaların zararının durdurulması veya baskı altına alınabilmesi için kullanılan kimyasallara Biyosit adı verilmektedir.". Burada insanlara zararından kasıt hastalık bulaştırması veya rahatsızlık verici olması(örneğin tahtakurusu, sivrisinek, kene) olabilmektedir. Hayvanlara zararı ise kene ve pirelerin oluşturduğu hastalıklar örnek gösterilebilir. Doğal veya fabrikasyon ürünlere zarar ise kemirgenlerin telefon, elektrik, internet kablolarına verdiği hasar ile buğday ambarlarında verdikleri zararlar gösterilebilmektedir. Bu zararlı organizmalar tanımı salyangoz ve bakterileri de içermektedir. Biyosit in ne olduğunun tanımını yaptıktan sonra Biyosidal Ürün nedir bunun tanımını yapmak gerekir.
 Biyosidal ürünler ise yönetmelikteki tanımından alıntı yapmak gerekirse "Bir veya birden fazla aktif madde içeren, kullanıma hazır hâlde satışa sunulmuş, kimyasal veya biyolojik açıdan herhangi bir zararlı organizma üzerinde kontrol edici etki gösteren veya hareketini kısıtlayan, uzaklaştıran, zararsız kılan, yok eden aktif maddeleri ve müstahzarları,"  olarak tanımlanmaktadır. Biyosidal ürünlere örnek olarak böcek kovucular, dezenfektanlar, gemi koruyucu boyalar ve ürün koruyucuları örnek olarak gösterilebilmektedir.

Biyosidal ürünler biyosit olduklarından dolayı doğası gereği  insanlara, hayvanlara ve çevreye karşı da zararlı etkileri olmaktadır. Bu sebeple Avrupa Birliği ülkelerini kapsayan 98/8/EC Biyosidal Direktifi yayınlanmış ve marketlerde yahut ticari olarak satılan bir çok ürün grubu denetim altına alınmıştır. Avrupa Birliği ilgili komisyonu 1 Ekim 2013 te bu yönetmeliği güncellemiş ve 98/8/EC yürürlükten kalkarak yeni bir yönetmelik yürürlüğe sokulmuştur. Tüm bunların amacı ise tabiki insanları, hayvanları ve çevreyi biyosidal ürünlerin olumsuz etkilerinden korumaktır.
  Biyosidal ürünlerin yerinde, dozajında ve doğru kullanımı ülkemizde de son yıllarda büyük önem kazanmıştır. 31.12.2009 tarihinde yürürlüğe giren Biyosidal Ürünler yönetmeliği ile Türkiye'de de bazı ürünlere denetim getirilmiş ve bazı ürünlerin satılması yasaklanmıştır.(Yönetmeliğe Ulaşmak İçin Tıklayınız)

Biyosidal Ürünler olarak incelemeye alınan gruplar Biyosidal Ürünler Yönetmeliğinin EK-5 inden ulaşılabileceği gibi bende burada paylaştım.

EK-V BİYOSİDAL ÜRÜN TİPLERİ VE BUNLARIN TANIMLARI

1. ANA GRUP: Dezenfektanlar ve genel biyosidal ürünler

Bu ürünlere yıkama losyonları, pudralar ve benzer ürünler gibi biyosidal etkisi olmayan temizleme ürünleri girmez.

1. Ürün Tipi: İnsan hijyeni ile ilgili biyosidal ürünler

Bu gruptaki biyosidal ürünler insan hijyeni için kullanılan ürünlerdir.

2. Ürün Tipi: Kişisel alanlarda ve umumi alanlarda kullanılan dezenfektanlar ve biyosidal ürünler

Hava, yüzey, eşya, ekipman ve mobilyaların dezenfeksiyonunda kullanılan (hastane yüzey dezenfektanları ve yosun öldürücü ürünler dahil olmak üzere kişisel, umumi ve sınai alanlarda) gıda ve yemlerde doğrudan kullanılmayan ürünlerdir. Kullanım alanlarına yüzme havuzları, akvaryumlar, banyo suları ve diğer sular; klima sitemleri, sağlık kuruluşları ve diğer kurumlardaki duvar ve yerler, kimyasal tuvalet malzemeleri, atık sular, hastane atıkları, toprak ve diğer substratlar (oyun sahalarında) dahildir.

3. Ürün Tipi: Veteriner hijyenine yönelik biyosidal ürünler

Bu gruptaki biyosidal ürünler veteriner hijyeni ve hayvanların tutulduğu, taşındığı ya da yaşadığı yerlerde kullanılan ürünlerdir.

4. Ürün Tipi: Gıda ve yem alanlarında kullanılan dezenfektanlar

Ekipmanların, saklama kaplarının, tüketim aletlerinin, yüzeylerin ve üretimle bağlantılı olan boru hatlarının, insan ve hayvanlar için gıdanın, yemlerin ya da içeceklerin taşınması, depolanması ya da tüketiminde kullanılan aletlerin dezenfeksiyonunda kullanılan ürünler.

5. Ürün tipi: İçme suyu dezenfektanları

İçme sularının dezenfeksiyonunda kullanılan ürünlerdir. (insan ve hayvanlar için)

2. ANA GRUP: Koruyucular 

6. Ürün Tipi: Konserve koruyucuları

Gıda ya da yem malzemelerinden farklı olarak üretilmiş ürünlerin konserve olarak korunmasında mikrobik bozulmanın kontrolünü sağlayarak raf ömrünü garanti etmek için kullanılan ürünlerdir.

7. Ürün Tipi: Film koruyucular

Boya, plastik, yalıtım malzemeleri, duvar zamkı, bağlayıcı, kâğıt, sanat eseri gibi malzemelerin ve eşyaların filmlerin ya da kaplamaların korunması amacıyla mikrobik bozulmanın kontrolünü sağlayarak yüzey özelliklerinin korunması için kullanılan ürünlerdir.

8. Ürün Tipi: Ahşap koruyucuları

İnsanlar tarafından kullanılan her türlü ahşap malzemeye zarar veren organizmaların kontrolünde ve ahşapların genel korunmasında kullanılan ürünlerdir. Bu ürün tipine önleyici ve iyileştirici etkisi olan ürünler dâhildir.

9. Ürün Tipi: Elyaf, deri, lastik ve polimer maddeler

Deri, lastik, kâğıt, tekstil ürünleri gibi lifli ya da polimer maddelerde mikrobik bozulmanın kontrolünü sağlayabilmek için kullanılan ürünlerdir.

10. Ürün Tipi: Duvarcılık koruyucuları 

Duvarcılık ya da ahşap olmayan diğer yapı malzemelerinin korunmasında ve iyileştirilmesinde mikrobik bozulmanın kontrolünü sağlayabilmek için kullanılan ürünlerdir. Boyalar bu gruptadır.

11. Ürün Tipi: Sıvı soğutucu ve arıtma sistemleri koruyucuları

Su ve diğer sıvıların soğutulmasında ve arıtma sistemlerinde mikrop, yosun ve midye gibi zararlı organizmaların kontrolünde kullanılan ürünlerdir. İçme suların korumasında kullanılan ürünler bu ürün tipine dâhil değildir.

12. Ürün Tipi: Slimicidler/ Salyangoz Önleyicileri

Sanayi işlemlerinde kullanılan malzemelerin, ekipmanların ve yapıların üzerinde salyangoz sümüğünü önlemek ve kontrol etmek için kullanılan ürünlerdir.

13. Ürün Tipi: Sıvı metal işleme koruyucuları

Metal işleme sıvılarının korunmasında mikrobik bozulmanın kontrolünü sağlayabilmek için kullanılan ürünlerdir.

3. ANA GRUP: Haşere Kontrolü için kullanılan biyosidal ürünler

14. Ürün Tipi: Rodentisitler - Fare, sıçan ya da diğer rodentlerin kontrolünde kullanılan ürünler.

15. Ürün Tipi: Avisisitler - Kuşların kontrolünde kullanılan ürünler.

16. Ürün Tipi: Mollusisitler - Mollusca grubu canlıların kontrolünde kullanılan ürünler.

17. Ürün Tipi: Pisisitler -Balıkların kontrolünde kullanılan ürünler, bu ürünlere balık hastalıklarında kullanılan tedavi ürünleri dâhil değildir.

18. Ürün Tipi: Insektisitler, akarisitler ve diğer artropodların kontrolünde kullanılan ürünler.

19. Ürün Tipi: Kovucular ve Çekiciler

Zararlı organizmaların kontrolünde kullanılan ürünler (pire gibi omurgasız, ya da kuş gibi omurgalı), kovma ya da çekme özelliğinden dolayı, insan ya da hayvan hijyeninde dolaylı ya da dolaysız olarak kullanılan ürünlerdir.

4. ANA GRUP: Diğer biyosidal ürünler 

20. Ürün Tipi: Gıda ya da yem stokları koruyucuları

Zararlı organizmaların kontrolü ile gıda ya da yem stokların korunmasında kullanılan ürünlerdir.

21. Ürün Tipi: Bozunmayı önleyici ürünler

Tekne, su kültürü ekipmanları ve suda kullanılan diğer yapılar üzerinde yapı bozucu organizmaların (mikrop ve daha yüksek bitki ve hayvan türleri) büyümesini ve yerleşmesini kontrol etmek için kullanılan ürünlerdir.

22. Ürün Tipi: Mumyalama  ve hayvan postu doldurma sıvıları

İnsan ya da hayvan cesetlerinin korunmasında ve dezenfeksiyonunda kullanılan ürünler.

23. Ürün Tipi: Diğer omurgalıların kontrolü

Zararlı böcek ya da hayvanların kontrolünde kullanılan ürünlerdir.